خیلی از افراد در جستجوی آگاهی از شرایط نگهداری آئونیوم هستند؛ زیرا محو زیبایی این گیاه خاص شدهاند. به نظر شما می‌توانید این گیاه را به آسانی مهمان آپارتمانتان کنید؟ امروز در تیته قصد داریم تا ضمن معرفی کلی گیاه درباره شرایط نگهداری و روش تکثیر آن صحبت کنیم.
خانواده آئونیوم و صحبت درباره ویژگی‌های آن
آئونیوم‌ها ساکولنت‌هایی با برگهای ضخیم و گوشتی هستند. آن‌ها بومی مادیرا، جزایر قناری و شمال آفریقا هستند. از اعضای خانواده کراسولاسه به شمار می‌آیند. برگ‌هایی به شکل گل رز دارند. ارتفاع آن‌ها از چند سانتی‌متر تا یک متر متغیر است. اواخر زمستان یا بهار زمان شکوفایی این گیاهان است. از نام‌های رایج این گیاه می‌توان به مواردی مانند ناز بشقابی و گل بشقابی اشاره کرد.
آئونیوم‌ها مونوکارپیک هستند، به این معنی که پس از گل‌دهی می‌میرند. با این حال، در واریته‌های شاخه‌دار، تنها گل سرخی است که گل را تولید کرده است، می‌میرد و بقیه گیاه زنده باقی می‌ماند. آئونیوم‌ها اغلب در ماه‌های تابستان به خواب می‌روند و به جز در گرمای شدید نیازی به آبیاری ندارند. اگر برگهای آن‌ها در ماه‌های تابستان شروع به پیچ خوردن کرد، نگران نباشید این مکانیزم از هدر رفتن بیش از حد آب در برگها جلوگیری میکند. برای اینکه شرایط محافظت از گیاه آئونیوم را بدانید تا انتهای این مقاله از تیته همراه ما باشید.
معرفی انواع گل آئونیوم
نحوه نگهداری آئونیوم با توجه به انواع آن متفاوت است. این گیاه بیش از 35 گونه را داراست. در این بخش می‌خواهیم به معرفی برخی از انواع گل آئونیوم بپردازیم.
رز کوهی
نام گیاه‌شناسی آن Aeonium dodrantale است. رز کوهی که یکی از بهترین انواع آئونیوم است. رزهای کوچکی را تشکیل می‌دهد که دقیقاً شبیه گل رز هستند. رنگ این برگها سبز یشمی است که برگهای بیرونی با افزایش سن رنگ قرمز به خود می‌گیرند.
آئونیوم مدال برنز
نام گیاه‌شناسی این گونه از ساکولنت‌ها Aeonium ‘Medal Bronze است. این گیاه شکل کوچکی شبیه گل رز را تشکیل می‌دهد. این آئونیوم از برگهای سبز با رنگ برنزی تیره در لبه‌ها و خطوط قرمز ظریف تشکیل شده است.
آئونیوم کوتوله
نام گیاه‌شناسی این گیاه Aeonium sedifolium است. این نمونه برگهای کوچک‌تری نسبت به سایر گونه‌ها دارد. آئونیوم کوتوله شاخه‌های رویشی به شکل توده‌ای متراکم است که از برگهای سبز آهکی، نارنجی و حاشیه‌های قرمز تیره روی لبه‌ها تشکیل شده است.
آئونیوم درخت سیاه (بلک)
نام گیاه‌شناسی آن Aeonium arboreum ‘Atropurpureum است. دارای برگهای براق بنفش مایل به قرمز تیره که در زیر نور کامل خورشید تقریباً سیاه به نظر می‌رسد، است. با نگه‌داشتن آن در زیر سایه رنگ برگهای آن به سبز روشن تغییر پیدا میکند.
آئونیوم نعلبکی
نام گیاه‌شناسی آن Aeonium tabuliforme است. این واریته آئونیوم، روزت‌های مسطح و بزرگ به‌اندازه بشقاب را با برگهای گرد و سبز که به‌صورت چرخشی روی هم قرار گرفته‌اند، نشان می‌دهد. این گیاه را در مقابل نور مستقیم خورشید قرار ندهید.
آئونیوم کیوی
نام گیاه‌شناسی آن Aeonium haworthii ‘Kiwi’ است. این نوع از گیاهان دارای گل‌های رز متنوع کوچک از برگهای گوشتی قاشقی شکل، به رنگ زرد مایل به سبز با لبه‌های قرمز هستند و خوشه‌هایی از گل‌های کوچک و ستاره‌ای شکل تولید می‌کنند.
بهترین دما برای نگهداری گیاه آئونیوم
یکی از نکات مهمی که باید در نگهداری آئونیوم در نظر بگیرید، توجه به دمای آن است. این گیاه می‌تواند در دمای 18-25 درجه سانتی‌گراد به خوبی رشد کند؛ اما بسیاری از گونه‌های آئونیوم به کاهش دما حساس هستند. به‌طوری‌که آن‌ها نمی‌توانند در دمای پایین‌تر از 10درجه سانتی‌گراد رشد کنند. در این میان گونه‌هایی که دارای برگهای بنفش هستند، نسبت به دما حساسیت بیشتری دارند. به‌طوری‌که این گیاهان در دمای پایین‌تر، رنگ برگهای خودشان را از دست می‌دهند و سبز میشوند.
نور موردنیاز برای نگهداری آئونیوم
در نگهداری آئونیوم یکی از ملاک‌های اصلی که باید در نظر بگیرید، نور است. آئونیوم‌ها با توجه به نوع گونه‌هایشان نیاز نوری متفاوتی هم دارند. به‌طوری‌که گونه‌هایی با برگهای سبز نیاز نوری نسبتاً کمی دارند و در محیط‌هایی با نور غیرمستقیم و متوسط به‌خوبی نمو می‌کنند. گونه‌هایی که دارای برگهای بنفش یا سیاه هستند، به نور زیاد نیازمند هستند. دقت کنید که قرار دادن این گیاه در محیط کم‌نور سبب میشود تا رنگ برگهای آن از بنفش به سبز تغییر پیدا کند.
اما به این معنی نیست که آن‌ها را در مقابل نور مستقیم و شدید خورشید (نور ظهرگاهی) قرار بدهید؛ چون این کار باعث خشکی و سوختن برگهای آن‌ها میشود. پس می‌توانیم بگوییم بهترین نور برای ساکولنت آئونیوم نور غیرمستقیم و روشن خورشید است. قرار دادن آئونیوم در پشت پنجره جنوبی این نیاز گیاه را به‌خوبی برآورده میکند.
توجه به زمان آبیاری در نگهداری آئونیوم
توجه به زمان آبیاری در نگهداری آئونیوم مهم است. برخلاف اکثر ساکولنت‌ها، مانند آگاو و آلوئه، آئونیوم‌ها به دلیل سیستم ریشه‌های کم عمقشان به خشکی مقاوم نیستند و به آبیاری متوسطی نیاز دارند. اما نکته جالب قضیه این است که آئونیوم در طول فصل تابستان استراحت میکند؛ بنابراین در این مواقع نیاز به آبیاری کمی دارد. البته نباید اجازه بدهید که گیاه به مدت طولانی تشنگی بکشد، اگر در فصل تابستان متوجه شدید که برگهای گیاه جمع میشوند، جای نگرانی نیست؛ چون این کار به صورت طبیعی توسط گیاه انجام گرفته میشود. با این کار می‌خواهد رطوبت را در اطراف برگهای خودش حفظ کند.
اما برای نگهداری آئونیوم به شکل اصولی می‌بایست، در فصل رشد گیاه (بهار، پاییز و زمستان) از یک خلال دندان یا حتی انگشتتان استفاده کنید. شما باید انگشتتان را ۳ تا ۴ سانتی‌متر در سطح خاک گلدان فرو ببرید؛ اگر خاک گلدان خشک بود، می‌توانید آبیاری را انجام دهید. در غیر این صورت باید برای زمان آبیاری صبر کنید.
توجه: فراموش نکنید که آبیاری بیش از حد سبب میشود که ریشه گیاه دچار پوسیدگی شود.
خاک مناسب در نگهداری آئونیوم
در نگهداری آئونیوم به نوع خاک این گیاه هم توجه کنید؛ خاک آئونیوم باید سبک، زه‌کشی شده و غنی باشد. خاک کاکتوس برای این گیاه مناسب است. همچنین ترکیب موادی مانند: کوکوپیت، شن، پرلیت و پیت ماس برای رشد این گیاه مطلوب است.
کود دهی برای مراقبت از گیاه آئونیوم
برای اینکه ساکولنت آئونیوم صاحب برگهای متراکم و ضخیم شود، نیاز به تغذیه اصولی دارد. برای این کار می‌بایست در فصل رشد، هر 6 هفته یک‌بار با استفاده از کود رقیق‌شده مخصوص گیاهان کاکتوس، آئونیوم را تغذیه کنید.
توجه: در فصل تابستان از کود دهی این گیاه خودداری کنید.
آموزش تکثیر آئونیوم به روش قلمه زدن در 4 مرحله
بعد از اینکه درباره شرایط نگهداری آئونیوم صحبت کردیم، قصد داریم اشاره‌ای هم به نحوه تکثیر این گیاه داشته باشیم. آئونیوم‌ها به آسانی با روش قلمه زدن تکثیر می شوند. با انجام این کار مشاهده خواهید کرد که قلمه‌ها پس از گذشت چند هفته ریشه‌دار میشوند.
در فصل بهار قلمه گیری را انجام دهید. توجه کنید که شاخه‌های جوان و باریک گزینه خوبی برای ماده تکثیر هستند. این شاخه‌ها به آسانی ریشه می‌دهند و از قدرت بیشتری نسبت به شاخه‌های قدیمی‌تر و ضخیم‌تر برخوردار هستند.
مرحله 1 برای تکثیر آئونیوم
قلمه‌هایی با ساقه‌هایی به طول 10 سانتی‌متر انتخاب کنید. ساقه را در دست بگیرید تا در جای خود ثابت شود و آن را هم‌سطح با ساقه اصلی جدا کنید تا مشکلی پیش نیاید. از قیچی‌های تیز و ضدعفونی شده برای ایجاد یک برش صحیح استفاده کنید.
مرحله 2 برای تکثیر آئونیوم
قلمه‌ها را در کنار هم قرار دهید. آن‌ها را برای چند روز در جایی خشک و گرم قرار دهید تا محل برش در قلمه‌ها پینه بندد (به برش سمت چپ تصویر بالا دقت کنید). این امر احتمال پوسیده شدن برش را در آینده کاهش می‌دهد.
مرحله 3 برای تکثیر آئونیوم
قلمه‌ها را در گلدان‌هایی با عمق 5 یا 8 سانتی‌متری، حاوی کمپوست قرار دهید. کمپوست را در پای قلمه جمع کنید و اطمینان حاصل کنید که حداقل نیمی از ساقه بالاتر از سطح کمپوست قرار داشته باشد.
مرحله 4 برای تکثیر آئونیوم
پس از آبیاری متوسط هر قلمه، یک لایه 1 سانتی‌متری شن خردشده یا پرلیت را روی سطح کمپوست بپاشید. گلدان را تکان دهید تا سطحی صاف باقی بماند. این لایه به زه‌کشی و خشک نگه‌داشتن ساقه کمک زیادی میکند.
این قلمه‌ها نیاز به پوشش با نایلون ندارند. آن‌ها را می‌توانید در دمای (18- 20) درجه سانتی‌گراد در مکانی با نور روشن مانند یک طاقچه آفتاب‌گیر بگذارید. قلمه‌های خود را تا زمانی که ریشه دار شوند به مقدار کم آبیاری کنید. در زمان آبیاری از پاشیدن آب روی برگهای قلمه خودداری کنید.
سؤالات متداول
دلیل ریزش برگها در طول نگهداری آئونیوم چیست؟
عواملی مانند آبیاری بیش از حد، خاک نامناسب، کاهش دمای محیط و بسته بودن سوراخ زه‌کشی در ریزش برگهای این گیاه نقش دارند.
چرا برگهای ساکولنت آئونیوم جمع میشوند؟
معمولاً این اتفاق زمانی میافتد که دمای نگهداری از این گیاه بالا باشد. با این کار گیاه از هدر رفتن آب در برگهایش جلوگیری میکند.
چرا برگهای آئونیوم کمرنگ شدهاند و مانند گذشته سرحال نیستند؟
عدم دریافت نور کافی توسط گیاه سبب کمرنگ شدن برگهای آن میشود. اگر تهویه محیط در طول نگهداری آئونیوم مطلوب نباشد، برگها هم شادابی خودشان را از دست خواهند داد.
نتیجه‌گیری
نگهداری آئونیوم مانند هر گیاه دیگر نیاز به رعایت کردن یک سری المان‌ها دارد. برای مثال یکی از نکات مهم در مراقبت از گیاه آئونیوم تأمین نور موردنیاز آن است. بهترین شرایط نوری برای آن نور غیرمستقیم و روشن خورشید است. به خاک غنی، سبک و زه‌کشی شده علاقه‌مند است و از همه مهم‌تر باید به زمان استراحت گیاه (تابستان) توجه کنید. کود دهی و آبیاری زیاد در این فصل ممنوع است.
آیا در زمینه نگهداری گل آئونیوم در منزل هنوز سؤالاتی در ذهن دارید؟ می‌توانید سؤالات و نظرات خودتان را با تیته در بخش دیدگاه در میان بگذارید.